Een vegetarisch dieet voor mens, dier en klimaat

Wat zijn de voordelen van een vegetarisch dieet, vooral voor de gezondheid? Peter de Ruiter (58) reist door Nederland en spreekt onderzoekers, ervaringsdeskundigen, vegetariërs, hardnekkige carnivoren, flexitariërs, politici, artsen, jongeren en koks. Aanleiding is het plotseling verdwijnen van De Ruiters pijnklachten in rug en benen nadat hij in India drie weken vlees noch vis at. Houdt het een verband het ander? Tijdens zijn zoektocht legt hij ook zijn oor te luister bij mensen die kunnen vertellen over andere vormen van gezond leven en eten, en vergeet hij het lot van dier en klimaat niet. Na een jaar is De Ruiter nog steeds pijnvrij. Dit zijn de delen 5 tot en met 8, van 8 delen.

5 Wie niet luisteren wil ...
Wie niet luisteren wil, moet maar voelen. Zo'n strenge opvoeding komt niet veel meer voor in Nederland. Maar je kunt het motto nu toepassen op ons eetpatroon. 'Verkeerde' keuzes kunnen leiden tot een ongezond en korter bestaan, van onszelf en van de wereld. De opvoeders in deze aflevering van 'Vlees noch vis' willen ons daarvoor behoeden, zoals politica Janine Visser van de Partij voor de Dieren in Alkmaar en de studentes Mardie Vermunt en Emma van Tielraden in Utrecht. Ze geven ons met zachte hand een duwtje in de richting van een gezonder en voornamelijk vegetarisch eetpatroon. Maar de mens is weerbarstig, calculeert en wil zo lang mogelijk genieten van wat hij heeft verworven - dikwijls tegen beter weten in, soms geheel feitenvrij. Een leerzame, zo niet belerende podcast, die begint met een waargebeurd sprookje in de Kaasstad.

6 Gezond zijn is een keuze
Gezond zijn is een keuze. Dat is de gedachte die bij mij opkomt na mijn interview met Nard Clabbers van TNO. Clabbers werkt voor het onderzoeksprogramma 'Personalized nutrition and health'. Wetenschappers van TNO en van de Universiteit Wageningen kijken hoe je gezondheid kunt meten en hoe je daar een persoonlijk dieetadvies aan kunt verbinden. Ook hier lijkt de mens de beperkende factor. Techniek en voedingsmiddelen zijn voorhanden, maar 'slikt' de burger het advies dat hij krijgt? Gaat hij voor de korte-termijnbevrediging met een patatje oorlog, of kiest hij voor gezondheid op langere termijn? Gedragsverandering is een belangrijk onderdeel van het programma. De oplossing ligt wellicht in de directe confrontatie. We kunnen onszelf nu meten met tal van gadgets en ons dna is voor weinig geld beschikbaar. Dat kan een voorspellende waarde hebben. En als we ons zogeheten 'challenge shakes' toedienen met een overvloed aan voedingsstoffen, kunnen we zien hoe ons lichaam erop reageert - en hoe gezond we zijn. De uitslag varieert als je een paar weken tevoren volkorenbrood eet of juist witbrood. Mijn wens: test op vlees eten en op een vegetarisch dieet. Die shakes dagen dus je lichaam uit en zijn onderdeel van het onderzoeksprogramma, op een gebied waarin Nederland een koppositie blijkt te bekleden.

7 From Calcutta with love
Becky is geboren in Calcutta en woont nu zes jaar in Nederland. Ze kookt vegetarisch, volgens de principes van ayurveda: de Indiase gezondheidsleer. Becky had eerst een restaurant in Den Haag, nu ontvangt ze thuis, in Becky's Kitchen, voor een persoonlijke 'dining experience'. Wat kan zij ons leren over op maat gesneden voedsel, de bereiding daarvan en onze gezondheid? Voorts krijgt presentator Peter de Ruiter het antwoord op de vraag: varen honden en katten wel bij een veganistisch dieet? The Economist publiceert een lang stuk onder de titel 'De dood van de calorie'. In de podcast enkele highlights. Linda Heins tenslotte toont aan dat liefde en vriendschap door de maag gaan. Met een vriendin richtte zij www.vegalove.nl op.

8 "It's the food, my friend!"
Twijfel je nog over wat gezond is om te eten, luister dan naar Hanno Pijl. Deze Leidse hoogleraar heeft helder voor ogen wat er aan ons huidige voedingspatroon mankeert en hoe je chronische ziekten voorkomt of geneest. Zo weten hij en zijn collega's diabetes-type-2 de wereld uit te helpen zonder één pil of poeier. Spoiler: na het horen van zijn verhaal op de bijeenkomst 'It's the food, my friend!' laat je voorverpakt (lees: bewerkt) voedsel voortaan links liggen in de supermarkt.

Luister ook naar een vrouw die gestopt is met het eten van vlees en daar flink van is opgeknapt, evenals naar Natascha Kooiman van Smaackmakers. Zij adviseert cateraars over een gezond en duurzaam voedselaanbod voor wat zij 'sporadische maaltijden' noemt: wat we eten op school, op het werk en op congressen. Natascha bepleit stevige maatregelen tegen de perverse prikkels die uitgaan van onze ongezonde voedselomgeving.