Acht filosofische miniaturen

Beschrijving

Dit hoorcollege is een wandeling met zevenmijlslaarzen door de geschiedenis van de wijsbegeerte en is bedoeld voor geïnteresseerden zonder veel wijsgerige achtergrondkennis. In dit college is ervoor gekozen uit te gaan van het werk van acht individuele filosofen. Kernpunten uit hun denken worden telkens één uur geschetst. Het doel van deze lezing is bij het publiek liefde op te wekken voor de immense ideeënrijkdom van de westerse wijsgerige traditie.

Dit hoorcollege is tot stand gekomen in samenwerking met Studium Generale van de Universiteit Utrecht.

Inhoud
College 1. Plato (427 - 27.507 v. Chr.)
College 2. Aristoteles (384 - 322 v. Chr.)
College 3. Descartes (1596 - 1650)
College 4. Hume (1711 - 1776)
College 5. Kant (1724 - 1804)
College 6. Nietzsche (1844 - 1900)
College 7. Heidegger (1889 - 1976)
College 8. Wittgenstein (1889 - 1951)

Details

Trefwoorden

• biografie
• filosofie
• voorgedragen door de auteur
• hoorcollege

Recensies uit de pers

'In een reeks van acht filosofische miniaturen, bedoeld voor geïnteresseerden zonder veel achtergrondkennis, krijgt de luisteraar een aardig overzicht van 'de moeder der wetenschappen'. Toehoorders die ooit de univeristeit bezochten, krijgen er nog heimwee bij ook. Naar het geroezemoes van een collegezaal, naar het ingehouden gelach om een geforceerde grap van de spreker en naar de tijd dat elk meesterwerk nog gelezen zou kunnen worden.

Herman Philipse, universiteitshoogleraar aan de univeristeit van Utrecht en bekend uit Trouw's filosofenelftal, loodst de leek van de file naar de filosofie. Van Plato naar Aristoteles, door naar Descartes en via Hume, Kant Nietzsche naar Heidegger en Wittgenstein - het zijn grote stappen, maar Philipse zet ze behendig.

Voorwaarde is wel dat je tegen zijn deftige stem moet kunnen, en tegen de soms voor de hand liggende grappen. Zo kan hij het niet laten het christendom waar mogelijk op de hak te nemen. In het eerste college over Plato: ,'Er wordt door mijn christelijke broeders vaak hoog opgegeven over 1 Corinthiërs 13. Dat zou zo'n mooie tekst zijn over de liefde. Die tekst heeft ook een zekere bekoring, dat wil ik niet ontkennen, maar als je die vergelijkt met Plato's Symposium, dan is het ronduit kinderspel.'

Toegegeven, het betoog dat volgt maakt waar dat Plato's tekst over de liefde misschien wel de 'meest diepzinnige is uit de hele wereldliteratuur'.

Philipse knoopt de verschillende colleges aan elkaar door geregeld terug te verwijzen. Heel sterk doet hij dit in het college over Heidegger, die zich in 1933 aansloot bij de NSDAP. 'U herinnert zich misschien dat volgens Plato de filosoof koning moet worden. En Heidegger heeft in die tijd niet voor niets een collegeserie gegeven over de Grot van Plato, waar het erom gaat dat de mens bevrijd moet worden van zijn ketenen. Heidegger meent dat hij als filosoof in staat zou zijn de Führer aan te führen. En dat mislukt grandioos.'

Doordat de colleges zo verweven zijn, krijg je als luisteraar de indruk een goed overzicht te hebben van de filosofie. Alsof er een gat van jaren gedicht is. En dat kan zoveel vertrouwen geven dat je de besproken meesterwerken uit de kast haalt, en onder de leeslamp gaat zitten.' - Trouw

'We kennen al sinds lang de lp's en later de cd's waarop beroemde en minder beroemde schrijvers uit eigen werk voorlezen. [...] Sinds kort kunnen we ook kennismaken met het stemgeluid van een groeiend aantal Nederlandse wetenschappers, op elk gewenst moment, zonder dat we in de collegebanken hoeven plaats te nemen. Al ruim een jaar publiceert Home Academy Publishers audio-cd's met lezingen en hoorcolleges. Een van de jongste publicaties is een doosje met 8 CD's getiteld Acht Filosofische Miniaturen van Herman Philipse. Philipse heeft een aangename stem, hij spreekt verstaanbaar en levendig en hij bezondigt zich nauwelijks aan stopwoorden (al zegt hij wel vaak enzovoorts, enzovoorts). [...]

Je kunt je afvragen wat efficiënter is: het gesproken of het geschreven word. Wat beklijft beter? En hoe zit het met de tijdsinvestering? Daarover heeft Home Academy ook nagedacht: 'Zo kunt u kennis opdoen in de file, in de trein, op de fiets, op thuis op de bank'. Wat wil je nog meer? De lezer zij gewaarschuwd: voor het non-fictie boek heeft het laatste uur geslagen!' - De Volkskrant